بررسی فعالیت لاکتوباسیل های موجود در محصولات لبنی محلی استان فارس در جذب و حذف کلسترول

چکیده : مقدمه و هدف: کلسترول یک ترکیب مهم در اکثر واکنش های بیولوژیکی بدن می باشد که مازاد آن با الگوهای اتصال مختلف به ترکیبات لیپوپروتئینی به عنوان یک ترکیب مضر در راستای ایجاد بیماری های قلبی شناخته شده است. این مطالعه با هدف بررسی قدرت لاکتوباسیل های موجود در محصولات لبنی و بررسی نحوه عملکرد آنها در جذب و حذف کلسترول تحت شرایط حضور نمک های مختلف صفراوی در محیط کشت آزمایشگاهی انجام گرفته است. مواد و روش ها: این مطالعه تجربی یک بررسی تصادفی بر روی گونه های لاکتوباسیل موجود در محصولات لبنی است که در سال 1387 بر روی 150 نمونه از محصولات لبنی دو شهرستان فسا و جهرم در استان فارس و در دانشکده پزشکی شیراز انجام شد. سویه ها با استفاده از روش های بیوشیمیایی مورد شناسایی در حد گونه قرار گرفته و سپس قدرت رشد آنها تحت شرایط حضور کلسترول و نمک های صفراوی و نحوه عملکرد آنها در کاهش میزان کلسترول با روش رنگ سنجی مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss تحلیل گردید. یافته ها: بررسی محیط های کشت نشان داد که همه سویه های به دست آمده علاوه بر رشد بالا تحت شرایط آزمایش، قدرت کاهش کلسترول را نیز به میزان قابل توجهی (69/34 ـ 82/7 میکروگرم بر میلی لیتر) داشته اند. مقایسه میزان کاهش کلسترول در محیط کشت سویه های مختلف نشان داد لاکتوباسیلوس کازئی از قدرت حذف کلسترول بیشتری برخوردار بوده و پس از بررسی احتمال اتصال کلسترول به سلول های باکتریایی نیز مشخص شد که باکتری توانسته است میزان بالایی از کلسترول حذف شده از محیط را به ترکیبات دیگر تبدیل کند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد که حذف کلسترول ارتباط مستقیمی با رشد باکتری ها دارد، چرا که در محیط کشت لاکتوباسیلوس کازئی که از رشد بیشتری برخوردار بود، کاهش میزان کلسترول نیز بیشتر مشهود می باشد. از آنجایی که باکتری های لاکتوباسیل قادر به حذف کلسترول با روش های مختلف می باشند نتایج این تحقیق تا حدی می تواند مبین تأثیر به سزای فرآورده های لبنی به ویژه ماست در جهت حذف ترکیبات مضری مثل کلسترول به روش غیرشیمیایی باشد که با بررسی های بیشتر در شرایط طبیعی فیزیولوژیکی می توان این نتایج را به انسان نیز تعمیم داد. واژه های کلیدی: لاکتوباسیلوس، کلسترول، پروبیوتیک، مواد لبنی